TÌNH MỜ

       Bên đàng trai có bốn người: vợ chồng ông Nhâm Ngọ và vợ chồng ông Đạt Đức, em ông Ngọ. Chị Nhàn và tôi ở phía bên gái. Đây là lễ làm quen vợ. Ông bà Ngọ tới xem mặt Quỳnh Mai – con chị Nhàn – để hỏi cưới cho cậu con Tấn Quang.

        Tuy mới bước đầu, lễ nhỏ, nhưng nó cũng quan trọng. Chị Nhàn không chồng, nên nhờ tôi thủ vai đàn ông. Tục lệ cưới gả coi nặng nghi thức đủ đôi, có ông có bà. Chị Nhàn khen tôi biết ăn nói, tướng người sáng sủa. Nhưng đến giờ phút này, sắp vào cuộc, tôi chỉ mới biết được vài nét mỏng về “đối phương”: ông Nhâm Ngọ giàu, nhờ hai đứa con ở nước ngoài. Cậu công tử Tấn Quang – con trai độc nhất của ông – học hành chập chờn, đến lớp 9 nghỉ, hiện đang học một khóa công nghệ thông tin ban đêm. Cậu ta được nuông chiều, ăn chơi khá vung vít.

        Chỉ sau ít phút đã có thể thấy được anh em ông Ngọ vui tính, hoạt bát, trò chuyện có duyên. Họ thích nói, nói nhiều, không để cho tôi có dịp xen vào. Thế cũng tốt. Thật ra đàng gái chỉ nên nghe, chẳng có gì đáng để khoe! Ông Ngọ giới thiệu về gia thế, về hai đứa con gái ở Na Uy, mất khoảng nửa tiếng. Nửa tiếng tiếp sau, ông Đạt Đức nói về những nét nổi bật, các điểm tốt của sự kết hợp giữa tuổi Tỵ và tuổi Dậu của hai trẻ. Ông nói rành rẽ, thông thạo như một thầy tướng số. Tuyệt hảo! Hai tuổi này sẽ sống với nhau lâu bền, giàu lớn, hậu vận vượng không ai bì kịp! Theo cách nói của hai ông, đời chỉ toàn một màu hồng, cuộc sống là một giấc mộng dài và đẹp! Đây là góc nhìn của những người lạc quan, đang phất!… Hai bà vợ ngồi nghe, nghiêm trang, chăm chú. Cả hai ăn mặc đẹp, mặt tô son phấn dày cộp, vòng vàng đeo sáng tay, kín cổ. Chị Nhàn cười, chẳng nói tiếng nào. Dù không chú ý cũng có thể thấy chiếc áo dài chị mặc đã cũ, lỗi mốt, xuống màu, và trên người chị chẳng dính được một gợn vàng nào. Nhưng chị rất vui! Chị từng nói với tôi nhiều lần, đây là đám tốt, mừng cho Quỳnh Mai. Chị mong muốn con gái có cơ hội thoát ra khỏi cái làng Cẩm Sơn còi cọc, để đời nó không rơi vào vòng cơ cực khổ nghèo dằng dặc như mẹ. Mấy ly nước khoáng trên bàn còn nguyên, chưa ai đụng đến.

        Sang giàu ai chẳng mê, nhưng cũng có người không mặn mà lắm với cuộc hôn nhân này, đó là ông Dương, cha chị Nhàn. Ông bảo, mọi mặt được cả, chỉ có chú rể dường như chưa tốt lắm! Ông đã nghe lối xóm bàn tán về những cuộc ăn chơi theo kiểu “mát trời” của Tấn Quang. Trong đó có chuyện nửa thế kỷ qua chưa hề xảy ra ở cái huyện nhỏ này. Mẹ Quang bị các chủ quán đến nhà đòi nợ nhậu của con nhiều lần, có lần đến bảy triệu. Ở quê, nơi phụ nữ nghèo đi làm thuê, gánh gồng cấy hái, còng lưng dưới ruộng sình, nắng cháy mặt, mỗi ngày chỉ được bốn chục ngàn, con số bảy triệu ấy là một hòn núi. Tấn Quang còn chơi trội, trong các trận ăn nhậu, nhiều lần anh ta bảo quán đem ra hàng trăm chai bia đắt tiền, đãi tất cả thực khách có mặt lúc đó, kể cả người lạ, nếu uống không hết thì giặt khăn, rửa tay! Con người này, với cách sống bốc đồng, ngông cuồng hết cỡ thì tương lai, về già chắc sẽ “có vấn đề”! “Ta phải nhìn xa. Nếu chịu khó nghĩ sâu một chút, sẽ dễ dàng thấy rằng dù cha mẹ có để lại bạc tỉ, nhưng với một gã quản lý như thế thì sớm muộn số tiền đó cũng sẽ cháy sạch”. Ông ngoại cô dâu kết luận.

        Khi họ trai về, các bà các cô từ nhà dưới túa lên, thi nhau bình phẩm, nhận xét ào ào như họp chợ. Tất cả đều thích thú, ca ngợi. “Nhà Việt kiều có khác!” Họ khen hai chiếc xe đẹp, hai cái áo dài nhung lộng lẫy, những dây chuyền vàng to kềnh như sợi xích sắt. Họ cũng khen khuôn mặt đầy đặn phúc hậu của bà Ngọ, nét duyên già và tài ăn nói của ông Đức. Cha mẹ ơi, khen thiếu chút nữa sưng phồng cả miệng!… Chị Nhàn hỏi tôi:

        “Ý chú thế nào?”.

        “Biết nói sao đây? Tới giờ tôi vẫn còn phân vân, có lẽ nên để cháu Mai quyết định, tùy nó lựa chọn”.

        Chị Nhàn mời tôi uống nước.

        “Lúc nãy người bận nghe, kẻ bận nói, giờ thì ta uống!”. Chị đùa.

        “Chứng kiến tận mắt, nhưng dường như tôi không thấy được tất cả”.

        “Nghĩa là…”.

        “Có cái gì lướng vướng, chẳng thông suốt… có lẽ đó là hạnh kiểm của chú rể Quang”.

        Chị Nhàn gật.

        “Chắc vậy. Ba tôi đã nói mấy lần, thằng Quang… Nhưng, nếu chê nó…”.

        Tôi làm một động tác không chủ định, gõ gõ lên trán mình.

        “Không ai nghĩ rằng chúng ta sẽ chê… Hay là cứ phó mặc cho duyên phận, như người xưa nói, mười hai bến nước”.

        “Không chủ động, dựa hẳn vào vận mạng thì chẳng yên tâm chút nào… Nếu thằng Quang cũng ngon lành như cha mẹ nó thì đẹp biết bao!”.

        Uống liền hai hơi hết ly nước khoáng, tôi động viên chị Nhàn:

        “Chẳng có cách nào khác đâu, chị à… Nếu xem xét khắp mọi góc cạnh, nhìn rộng ra, thì ta thấy trên đời chẳng có gì hoàn hảo, toàn bích, như người có kẻ tốt kẻ xấu, trời có ngày đẹp ngày mù mây… nếu tốt, hay cả thì không phải là đời nữa!”.

*

        Chị Thanh Nhàn sống một mình, nuôi ba đứa con. Anh  Kim  –  cha Quỳnh Mai – người chồng đầu tiên của chị, là anh họ xa của tôi. Anh chị gặp nhau ngoài đường, hợp nhãn, về sống với nhau không cưới hỏi. Nhưng chỉ được vài năm anh Kim chết, trong một tai nạn khi đi tìm trầm… Không ai rõ cha của hai đứa con nhỏ của chị Nhàn là ai. Thời nay dễ, thiên hạ ít quan tâm đến loại chuyện này, việc ai người ấy lo. Những người sống kiểu “tự do” như chị Nhàn cũng khá nhiều. Nhưng cuộc mưu sinh đã khiến chị khốn đốn. Chị không rành một nghề nào, bạ đâu làm đó, tiền kiếm được chẳng bao nhiêu. “Tôi phạm một sai lầm lớn: sinh con quá nhiều. Nếu chỉ có Quỳnh Mai thôi, một mẹ một con thì khỏe, ung dung.” Chị tự kiểm điểm, phê phán mình. Cực khổ, quay mòng vì cơm áo, tên là Nhàn nhưng xưa giờ chị chưa hưởng được một ngày thanh nhàn!

*

        Về tới nhà, vừa bước vào sân, thằng con nhỏ đã chạy ra đưa cho tôi một mảnh giấy. “Thư của bác Hiệp.” Trên vỏ bao thuốc lá Hiệp viết, nay là ngày giỗ chị Nga – vợ anh – mời tôi đến chơi. Tôi quay ra, đi tiếp. Sẵn đà, vù luôn, nếu vào nhà tôi sẽ đâm ra lười, chắc phải ngủ, mất lòng bạn bè!

        Nhà anh Hiệp vắng teo, không giống nhà có đám tiệc. Ở phòng ngoài chỉ có anh và một phụ nữ lạ. Sau bếp hai con anh loay hoay với xoong nồi bát dĩa. Anh Hiệp giới thiệu bà khách là Linh Hoa, công nhân, cùng làm ở hãng xe hơi Hàn Quốc với anh. Chị Hoa này tuổi trạc non bốn mươi, dáng thanh mảnh, gương mặt khá xinh nhưng buồn. Suốt buổi tôi thấy chị chỉ cười một, hai lần. Tôi nghĩ bụng, chắc đây sẽ là người đem nụ cười đến cho anh Hiệp. Chị Nga mất đã lâu. Không thấy anh Hiệp có bạn gái. Cũng không thấy anh la cà đến những chốn ăn chơi, những quán đèn mờ ôm ẵm, đang nở rộ khắp nơi.

        Chúng tôi ngồi ăn với nhau. Anh Hiệp mang ra khá nhiều bia. Anh nói hôm nay đặc biệt, hai đứa phải uống tới bến, không thì các hãng bia người ta sẽ kiện!

        “Còn mấy anh em khác mình sẽ mời vào 3 giờ chiều. Nào, chúc mừng sức khỏe của chúng ta”.

        Linh Hoa nói chuyện hay, vui. Tôi ngạc nhiên khi biết, tuy ở quê, nhưng chị đọc sách đọc báo và xem phim ảnh khá nhiều. Và tôi càng ngạc nhiên về điểm: chị chưa hề lập gia đình. Chị nói:

        “Tôi quen anh Hiệp hết sức tình cờ. Tôi thấy sự may rủi đóng vai trò quan trọng trong đời mỗi người. Không hiểu lần tình cờ này mang bộ mặt nào, vui hay buồn… Con người có số, như giày dép vậy!”.

        “Chắc thế!” – Tôi tán thành, vì xã giao. Thực tình, tôi ít tin vào những thứ không rõ ràng.

        “Lắm lúc tôi nghĩ, chẳng rõ nay mình quen anh Hiệp là quen qua đường, như bằng hữu, hay có bàn tay lông lá nào đó chen vào… loại tay ấy vô hình mà nhiều màu, đa năng, nó có thể đen hoặc là trắng, lo lắm!”.

        Anh Hiệp cười phá lên.

        “Nó màu hồng!… Dù cho ngay bây giờ nó trắng, anh cũng sẽ nhuộm để trở thành hồng… Không phải bàn tay đâu, một sợi tơ đấy, tơ hồng!”.

        Chị Hoa nhìn anh đăm đăm.

        “Mới có vài ly, chớ giả vờ say mà nói xiên xẹo!”.

        Anh Hiệp không nhìn thẳng mặt chị Hoa, nhưng giọng anh lộ rõ sự trìu mến. “Hai vị này rồi sẽ lấy nhau thôi!” Câu chuyện lan man đi sâu vào lãnh vực yêu đương, duyên nợ, mùa cưới. Tôi kể chuyện đám coi mắt vợ của nhà ông Nhâm Ngọ, và nói về nỗi lo của chị Nhàn. Nghe qua, chị Hoa nói ngay:

        “Không được. Theo tôi, anh chàng Quang sẽ quị ngã sớm, chẳng chờ đến già. Gả con cho anh ta là giao trứng cho ác!”.

        Tôi hỏi ý Hiệp, anh lắc đầu.

        “Gay đây. Phải nghĩ cho chín! Có khi tuổi hai đứa nó hợp nhau, cưới xong Quang sẽ đổi tính, ngoan hiền, làm ăn chí thú, biết đâu”.

        “Không nên đem Quỳnh Mai ra làm vật thí nghiệm. Tay Quang đang cắm cổ chạy trên con đường gập ghềnh, làm sao biết lúc nào anh ta dừng lại?”. Linh Hoa hỏi.

        “Cái gã Quang này làm ta mất vui!”. Hiệp than.

        Tôi nói, tuy mối liên hệ họ hàng đã xa tít tắp nhưng tôi quý mến mẹ con chị Nhàn. Việc vợ chồng hệ trọng, không dễ thay đổi, không thể làm qua quít. Tôi mong Quỳnh Mai gặp một chỗ nương tựa vững chắc, để chị Nhàn được thong dong trong tuổi già.

        “Vậy thì chúng ta, con người, phải nắm phần chủ động trong mọi việc, không giao phó cho các thần hộ mạng?”. Hiệp hỏi. Tôi nói:

        “Chuyện nào bí mới giao… Hồi sáng tôi nghĩ: gật đầu cho xong, cứ bước vào cửa nhà giàu, sẽ sướng thôi! Nhưng giờ nghĩ lại, như thế là phiêu lưu… Bé Mai, cũng như chúng ta, chỉ có một cuộc đời”.

        Chị Hoa xuống nhà sau gặp hai con anh Hiệp, chắc định làm quen.

        “Chị Hoa được lắm”.

        “Được thế nào?”.

        “Khó giải thích, cảm thấy vậy!”.

        “Hãy cho điểm, như thầy giáo! Lê nên nói thực lòng, tôi cần biết nhận xét khách quan của bạn”.

        “Bảy điểm”.

        “Hay quá, bảy là đẹp! Tôi cũng chấm cỡ đó!”. Hiệp cười xòa.

        Chúng tôi cụng ly. Hiệp đã ngà ngà. Hình như hôm nay anh uống yếu. Thường thì Hiệp ngồi vững suốt buổi, hiếm khi thấy anh ngã.

        “Quen nhau lâu, gần hai năm, nhưng ta chưa hôn nàng, chỉ mới cầm tay mấy lần!”.

        “Rồi anh sẽ hôn!”. Tôi nói, như mình có quyền ban phát trong chuyện hôn hít của họ “Anh có định tiến tới không?”.

        “Chắc tiến, nhưng chưa biết lúc nào. Bây giờ thì không được, còn kẹt nhiều chỗ… do vậy, nên ta chưa hôn”.

        “Có tiền anh hãy làm ngay, đồng tiền quyết định, chẳng có gì ngăn trở được nó”.

        Hiệp trợn mắt.

        “Đừng tưởng bở! Có rơi vào dòng xoáy mới biết nước mạnh thế nào!”.

        Tôi hỏi anh bằng cái nhìn.

        “Vấn đề nằm ở nơi hai đứa nhỏ của tôi”.

        Ra thế. Hiệp nói khẽ, như thì thầm:

        “Tôi biết rõ tính nết của chúng. Nếu hai đứa được mười chín, hai mươi tuổi khi Nga mất thì chuyện đã khác. Đằng này chúng nhỏ quá. Nên những năm qua tôi đóng thế vai, thay Nga, làm mẹ… Mẹ thì không tính đến việc rời xa con… Bởi thế, chuyện tôi với Hoa sẽ ra sao, chưa có gì rõ ràng, dù đôi lúc tôi cũng muốn làm cho nó rõ”.

        “Tôi hiểu”.

        “Có thể nói, tụi nhỏ đang nắm hai đầu của một sợi dây. Chúng sẽ giữ chặt hoặc buông tay, buộc vào hay cắt đứt, làm sao ta biết!”.

        “Cũng gay!”.

        “Còn may, Hoa chưa biết chuyện này… Đến giờ, ngay hôm nay, tôi cũng không hiểu rồi ra tình thân của chúng tôi sẽ tới đâu… cho nên, dù không muốn, nhưng có lúc ta cũng phải lệ thuộc vào sự may rủi”.

        Chị Hoa trở lại bàn. Chị cười vui.

        “Quen hai đứa nhỏ rồi. Chú bé nói chuyện dễ thương. Nó bảo, cô để tóc giống má cháu, dáng người cô cũng giống má cháu!”.

        “Còn con bé?”.

        “Nó chẳng hỏi gì, nhưng nhìn ngắm em rất chăm chú… Môi cô bé hồng, cặp mắt hay lắm, lớn nó sẽ xinh gái đấy”.

        Chị quay sang tôi.

        “Anh Hiệp nói Lê là bạn thân của anh. Vậy nên, dù mới biết nhau nhưng chúng ta đã là bạn… Tôi vừa nghĩ ra một ý, hôm nào rảnh rỗi Lê đưa tôi đến gặp chị Thanh Nhàn. Tôi muốn đóng góp một, hai nhận xét về chuyện chồng con của bé Mai. Nghe tình cảnh chị Nhàn tôi thương. Phụ nữ với nhau, chắc chúng tôi sẽ dễ có chung một số nhận định, hoặc tìm thấy vài giải pháp”.

        Anh Hiệp nắm tay bạn.

        “Em định sẽ nói với chị Nhàn những gì?”.

        Chị Hoa nhìn tôi, cười, bối rối.

        “Lại còn cầm tay! Có hơi bia thì dạn lắm!”.

        “Nói xong anh sẽ buông”.

        “Như thế này: em có thằng em con ông chú ruột, năm nay 28 tuổi, giáo viên. Nhà chú ruộng vườn kha khá. Thằng nhỏ hiền, lương sống được. Chú em rất muốn có cháu nội, thúc hối luôn, nhưng cậu con còn dùng dằng, vì chưa tìm được đối tượng ưng ý… Em định, nếu chị Nhàn không thích bên ông Nhâm Ngọ, em sẽ giới thiệu Quỳnh Mai cho thằng em đó”.

        “Cảm ơn Hoa!”. Anh Hiệp đứng dậy, cúi đầu, gần cụng bàn, như người Nhật. “Cảm ơn em! Em giúp chị Nhàn là giúp anh và Lê. Mong rằng em mát tay trong vụ mai mối này… Sống tốt với người, trời sẽ phù trợ ta. Anh rất vui vì bụng dạ em rộng rãi”.

        Tôi xuống bếp rửa mặt, đùa với hai đứa nhỏ một lúc. Khi trở lên tôi thấy Hiệp đang ôm hôn Linh Hoa! Tôi lại quay xuống bếp. Anh chàng này phải đợi lúc bia vào mới có can đảm thực hiện những điều lớn lao. ./.

3-2002